- Ewolucja zegarków, jakie znamy dzisiaj, rozpoczęła się wraz z wynalezieniem chronometru kieszonkowego w XVI wieku.
- Zegarki naręczne były początkowo domeną wyłącznie damskiej garderoby.
- Za popularyzację i rozwój męskich zegarków naręcznych na początku XX wieku odpowiedzialne było wojsko.
Czy wiesz, że pierwotnie mała kieszonka w dżinsach służyła do noszenia zegarka kieszonkowego? Mierzenie czasu w drodze było wielkim odkryciem, dla którego warto cofnąć się kilka wieków wstecz. Doprowadziło to do rozwoju technologii przeznaczonych do noszenia, które stopniowo przeniosły się z kieszeni na nadgarstki i dziś przybierają formę nowoczesnych chronometrów wyposażonych w innowacyjne funkcje i materiały. Zapraszamy Cię w podróż w czasie, podczas której zapoznasz się z ewolucją zegarków i branży zegarmistrzowskiej.
Treść artykułu
Ewolucja zegarków zaczyna się od zegarków kieszonkowych
Dzięki zegarkom kieszonkowym zegarmistrzostwo odeszło od zegarów na wieżach i czasomierzy umieszczanych na wieżach katedr, które pełniły funkcję sygnałów dźwiękowych bez tarcz, do technologii noszenia.
Odkrycie przenośnego zegarka kieszonkowego
Szukając początek produkcji zegarków do noszenia, musimy cofnąć się do XV wieku, kiedy wynaleziono sprężynę zasilającą. Wkrótce potem, na przełomie wieków, Niemiec Peter Henlein wyprodukował pierwszy przenośny zegarek kieszonkowy z mechanizmem sprężynowym i owalną kopertą, dzięki czemu zyskał przydomek „jajko norymberskie”. Ewolucja zegarków była w powijakach i nie było w niej żadnych precyzyjnych zegarków. Odchylenie pomiaru czasu wynosiło pół godziny dziennie, a większość zegarków nie była wyposażona w wskazówkę minutową.
Narodziny szwajcarskiego zegarmistrzostwa i ulepszenie precyzji
Szwajcarzy wkroczyli do historii zegarmistrzostwa już w połowie XVI wieku, kiedy to dosłownie narodził się szwajcarski przemysł zegarmistrzowski. W pewnym sensie zawdzięczamy to chrześcijańskiemu reformatorowi Janowi Kalwinowi, który zakazał złotej biżuterii. Zmusiło to genewskich jubilerów do poszukiwania nowego zatrudnienia w zegarmistrzostwie.
To właśnie szwajcarscy mechanicy wynaleźli innowacyjny mechanizm zapewniający opór naciągniętej sprężynie i tym samym regulujący dokładność zegarka. Następny krok przypisuje się Anglikowi Robertowi Hooke’owi i Holenderowi Christianowi Huygensowi, którzy odkryli koło balansowe. Dzięki tym technologiom zegarki stały się przydatne także w nauce i nawigacji. Wskazówka minutowa zaczęła pojawiać się na zegarkach od 1680 roku.
Kolejne ulepszenia zegarków kieszonkowych
Szwajcarscy zegarmistrzowie wprowadzili do chronometrów nowe materiały, takie jak mosiądz, brąz i srebro. Materiały te można było lepiej dopasować, dzięki czemu zegarek był nieco dokładniejszy. Szkło chroniące tarczę dodano dopiero na początku XVII wieku. Do tego czasu ruch wskazówki chroniony był jedynie uchylną kopertą. W XVIII wieku wynalazcy poczynili znaczne postępy i wprowadzili do zegarków kieszonkowych gadżety, takie jak stoper, kalendarz, wyświetlacz wielu stref czasowych i wskaźniki astronomiczne. Jednak zegarek ten był symbolem luksusu przeznaczonego tylko dla najbogatszych klas.
Z kieszeni na nadgarstek: Pierwsze zegarki naręczne nosiły kobiety
Historycy nie są zgodni co do tego, kto jako pierwszy ubrał na nadgarstek zegarek naręczny, ale zaczęło się to dziać w XIX wieku. Zegarki naręczne były postrzegane przede wszystkim jako część kobiecej garderoby. Niektóre źródła podają, że pierwsze zegarki z bransoletką wykonał urodzony w Szwajcarii francuski zegarmistrz Abraham-Louis Breguet dla królowej Neapolu w 1810 roku. Pół wieku później węgierska hrabina zamówiła damski zegarek naręczny Patka Philippe’a. Zegarki naręczne stały się luksusowym dodatkiem dla kobiet, podczas gdy mężczyźni nadal nosili je w kieszeniach.
Męskie zegarki naręczne spopularyzowało wojsko
Lotnicy, marynarze i kierowcy w wojsku musieli szybko sprawdzać godzinę, nie zajmując rąk wyciąganiem zegarków z kieszeni. W ten sposób rozgłos zyskały zegarki naręczne, które do tej pory były domeną wyłącznie kobiet. Louis Cartier otrzymał zadanie znalezienia alternatywy dla zegarka kieszonkowego dla lotnika Alberta Santosa-Dumonta. Słynny model zegarka naręcznego Cartier-Santos powstał w 1904 roku. Pierwsza wojna światowa przyniosła definitywną popularyzację męskich zegarków naręcznych w ewolucji zegarmistrzostwa.
Boom i ulepszenie zegarków naręcznych
Ze względu na zastosowanie wojskowe, zegarki naręczne nagle musiały wytrzymać znacznie więcej wstrząsów, brudu, kurzu i wody. Wiązały się z tym wysiłki mające na celu wynalezienie zegarków wodoodpornych, których zwieńczeniem był model Oyster z warsztatu Rolex w 1926 roku. W latach dwudziestych XX wieku zaprojektowano także pierwsze zegarki automatyczne. Do tego czasu do mechanicznego nakręcania zegarków stosowano wyłącznie ręczny system. Ewolucja zegarków przyniosła nawet pierwsze zegarki kwarcowe zbudowane w tym okresie. Na rynek trafiły jednak dopiero w latach 60. XX wieku.
